2017-2018 ÖĞRETİM YILI HUKUK FELSEFESİ VE SOSYOLOJİSİ FİNAL SINAVI CEVAP ANAHTARI

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ 2017-2018 ÖĞRETİM YILI

HUKUK FELSEFESİ VE SOSYOLOJİSİ FİNAL SINAVI CEVAP ANAHTARI[1]

21.05.2018

Furkan Kararmaz

20 Puanlık Sorular:

1.     “Şiddet kavramının içi değerlerle doldurulur, öğrenilir, öğretilir ve kuşaktan kuşağa aktarılır. İşte bu toplumsal ve bireysel tanımlamalar kimi zaman şiddeti yok saymakta, şiddet kapsamına girebilecek davranış ve sözel kalıpları kişilerin şiddet olarak algılamamalarına neden olmaktadır. Örneğin kıskançlık sevginin, kısıtlama ilginin göstergesi olarak görülmekte ve şiddet olarak tanımlanmamaktadır.” ifadesi sosyal bilimin temel paradigmalarından hangisi ile bağdaşır niteliktedir? Açıklayınız. (20 Puan)

Yorumlayıcı sosyal bilim paradigması (10p.)

Hakikat ve anlama ilişkin inşacı yaklaşım (10p.)

2.     “Aslında yağlı iştir. Kimseye de bir zararı yok. Rüşvet vereceksin, alan memnun. Rüşvet vergiden az, sen memnunsun. Devlet hep tekel, o hiç zarar etmez… Avrupa’dan TIR’la gelen aynı sigarayı Irak’ta daha ucuza alırsın. Niye? Devlet haracını kesmemiş de ondan. Sonra getirir aldığının iki katına satarsın, yine de buradakinden ucuz olur. Alanlar yine memnun. Ben buradan çıkayım yine giderim Irak’a. Çay, sigara, mazot getiriyorduk. Yine giderim. Para yaparım. Passat’ı çekerim altıma. Alan memnun satan memnun, kimseye bir zararımız yok” sözlerini sarf eden bir hükümlünün bu tutumu, suç davranışını açıklamaya yönelen sosyolojik kuramlardan hangisi ile ilişkilendirilebilir? Açıklayınız. (20 Puan)

Nötrleştirme kuramı (10p.)

Zararın ve mağdurun varlığının inkâr edilmesi (10p.)

30 Puanlık Sorular:

3.     Toplum ne kadar az gelişmişse ve merkezi iktidar ne kadar mutlak bir karakterde ise cezanın şiddeti o kadar yüksek olmaktadır. Durkheim bu durumu nasıl açıklar? (30 Puan)

Kolektif duyguların ihlali olarak suç; fail ve mağdur arasındaki toplumsal değer farklılığı azaldıkça cezaların hafiflemesi (10p.)

5p);

Mekanik dayanışmalı toplumlarda ceza hukukunun dinsel karakteri ve suçun mağduru olarak tanrı (10p.);

Mutlaklığın ölçütü olarak yönetici ve tebaa arasındaki ilişkinin mülkiyete benzerliği ve suçun mağduru olarak mutlak malik(10p.),

4.      “Kültürün bulunmadığı koşullardaki insan veya insanımsı (hominoid), savanada yaşayan diğer primatlar gibi, baştan beri belli bir düzeyde avlanma, savunma ve neslini sürdürme faaliyetlerini kolaylaştıran toplumsal örgütlenme (sürü yaşamı), hayvan dili düzeyinde de olsa dilsel iletişim ve sürü içi iktidar ilişkileri koşulları altındadır.” Bu koşullar altında normların, yasakların ve uyma davranışının ortaya çıkışı hangi süreçler içerisinde gerçekleşmektedir? Açıklayınız. (30 Puan)

Doğal ihtiyaç ve eğilimler çevresinde beliren amaçlar; Amaca yönelik eylemlerin başarı durumuna göre haz ve acı ekseninde tasnifi (10p.);

Eylem ve sakınım alışkanlıklarının kural ve yasak düsturlarına dönüşmesi (10p);

Kural ve yasak düsturlarının maddi temellerinin dinsel ve psikolojik süreçler çerçevesinde mistikleşmesi (Haram aylar, Muz deneyi örnekleri) (10p.)

5.     Hukukun reform amaçlı araçsal kullanımında ne gibi farklı stratejilere başvurulabilir? Örneklerle açıklayınız. (30 Puan)

1. Hukuk Devrimi; Türk Hukuk Devrimi örneği… (10p.)

2. Yasa ile yeni kurumlar oluşturma. Örneğin, Kadın Kobi Kredi Bankası… (10p.)

3. Yeni hukuksal yükümlülüklerin yaratılması; Örneğin, belirli büyüklükteki işletmelere belirli sayıda kadın işçi çalıştırma yükümlülüğünün getirilmesi… (10p.)

6.     ‘Erkeklik indirimi’ nedir? Eylem Ümit Atılgan, bu sorunu hangi kavramlar üzerinden giderek ele almaktadır. Açıklayınız. (30 Puan)

Erkeklik indiriminin tanımı (5p.);

indirime gerekçe olarak gösterilen ve normun lafzını aşan referanslar (10p);

haksız tahrik (5p.); hukuk kültürü (5p.); hegemonik erkeklik/eril tahakküm… (5p.)

7.      “Toplumsal gerçekliğin esas doğası nedir?” sorusuna eleştirel paradigma içerisinden verilen yanıt nedir, bu yanıtı Konya Organize Sanayi’nden örneklerle açıklayınız. (30 Puan)

Ampirik/Olgusal katman (5p.); İdeolojik/fikri katman (5p.); Gerçeklik katmanı (5p.);

Eşitsiz üretim ilişkilerinin peçelenmesinde kullanılan dinsel referanslara Emeğin Tevekkülü isimli eserden örnekler… (15p.)

---

[1] Cevaplarda değinilmesi ve açıklanması gereken konular kısaca belirtilmiştir.