2023-2024 Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Vize Cevap Anahtarı

 

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ
HUKUK FELSEFESİ VE SOSYOLOJİSİ VİZE SINAVI 24.01.24

Yönerge: Sınav süresi 45 dakikadır. Kaynak kullanılmaz. Kağıdın üst kısmına adınızı soyadınız ve numaranızı yazarak imzalayınız. Yanıt için ayrılan yerlerin dışına yazılanlar değerlendirilmez. Her soru 25 puan değerindedir. Boş bırakılan sorulara 10 puan verilecektir. Başarılar dilerim. Furkan Kararmaz

1. Hart’a göre bir hukuk sisteminin nihai dayanağı olan toplumsal olgu nedir?

Uygulayıcıların tanıma kuralına yönelik içselleştirerek benimseme tutumlarıdır(25).

2. Modern toplumlarda asabiyet ve riyasetle düzen sağlanabilir mi? Neden?

Hayır, sağlanamaz (5). Modern toplumlarda birden fazla nesebin (soyun) bir arada yaşaması asabiyetin gücünü zayıflatmıştır, asabiyet dışında siyasi araçları gerekli kılmıştır (10). Modern toplumlarda çok çeşitli ve karmaşık ilişkiler yaşanmakta ve buna mukabil çok çeşitli ve karmaşık uyuşmazlıklar ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle salt reis ya da şeflerin otoritesiyle bu uyuşmazlıkları önlemek ya da çözmek mümkün değildir. İyi teşkilatlanmış idari ve adli organlara ihtiyaç duyulmaktadır(10).   (Soruya “evet, sağlanabilir” yönünde verilen bir yanıt da eğer bilgilerle temellendirilebilmişse kabul edilir.)

3. Durkheim’ın toplumsal patoloji yaklaşımını örneklendirerek açıklayınız.

Durkheim’a göre toplumsal patoloji, bir toplumda bulunan ancak o toplumun ait olduğu toplum tipinde yaygın olarak bulunmayan (8) ve toplumun varlığını sürdürmesi bakımından dezavantaj yaratan (8) bir olgu ya da özelliktir.   Organik dayanışmalı A toplumunun ahlakının çocuk yaşta evlenmeyi teşvik ettiğini farz edelim. Organik dayanışmalı toplumlarda uzmanlaşma esastır ve çocuklar uzun soluklu bir eğitim sürecinden geçerek bir meslekte uzmanlaşır ve genelde bundan sonra evlenirler. Erken evlilikler bu toplumların genelinde görülmez. Bu bakımdan çocuk evlilikleri yaygın olmama ölçütü karşılar.   Ayrıca çocuk evlilikleri o toplumun üyelerinin gerekli eğitim süreçlerinden geçerek belirli bir meslekte uzmanlaşmalarını ve birey olmalarını zorlaştıracağından A toplumunu varlığını sürdürme mücadelesinde dezavantajlı kılacaktır. Bu bakımdan Durkheim’ın ikinci koşulu da karşılandığından çocuk yaşta evlenmeyi öneren ahlak kuralının patolojik nitelikte olduğunu söylemek gerekir. (9)

4. Hukukun toplumsal reform amaçlı araçsal kullanımında ne gibi farklı stratejiler benimsenebilir? Örneklerle açıklayınız.

1. Hukuk Devrimi (5); Türk Hukuk Devrimi örneği… (3) 2. Yasa ile yeni kurumlar oluşturma(5). Örneğin, Kadın Kobi Kredi Bankası… (3) 3. Yeni hukuksal yükümlülüklerin yaratılması(5); Örneğin, belirli büyüklükteki işletmelere belirli sayıda kadın işçi çalıştırma yükümlülüğünün getirilmesi… (4)