2023-2024 Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Bütünleme Cevap Anahtarı

 

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ
HUKUK FELSEFESİ VE SOSYOLOJİSİ BÜTÜNLEME SINAVI CEVAP ANAHTARI 26.06.24

Yönerge: Sınav süresi 45 dakikadır. Kaynak kullanılmaz. Kağıdın üst kısmına adınızı, soyadınızı ve numaranızı yazarak imzalayınız. Yanıt için ayrılan yerlerin dışına yazılanlar değerlendirilmez. Her soru 30 puan değerindedir. Boş bırakılan sorulara 10 puan verilecektir. Başarılar dilerim. Furkan Kararmaz

1. Çatışmayı düzenleyen kuralların artması ve çatışan toplulukların iç örgütlerinin gelişmesi çatışmanın kurumsallaşma düzeyini arttırır. (boşluğu doldurunuz)

2. Sınıf araççılığı tezi nedir? Bu tezi doğru buluyor musunuz?

Sınıf araççılığı tezi Marksist hukuk tezlerinden biridir. Bu tez, Marksist altyapı-üstyapı ayrımına dayanır. Buna göre bir üstyapı kurumu olan hukuk altyapıdaki üretim biçiminin bir unsuru olan üretim ilişkileri içinde baskın olan sınıfın çıkarlarına göre şekillenmektedir. Kapitalist üretim araçlarının maliki olan sınıf sermaye sınıfıdır. Bu bakımdan kapitalist toplumların hukuk sistemi de sermaye sınıfının çıkarlarını korumaya yarayan bir araçtan ibarettir. Sermaye sınıfı hukuku hem sistem düzeyinde hem de tekil yargılamalar düzeyinde kendi çıkarı için oluşturmakta ve kullanmaktadır. (20 puan) Bu tez, hukukun salt bir araç olmadığı, bir araç olsa dahi sadece sermaye sınıfının çıkarlarına hizmet eden bir araç olmadığı, hukuk içerisinde iş hukuku, çevre hukuku gibi sermaye sınıfının çıkarlarına aykırı düzenlemeler içeren yasaların da yer aldığı, bazı düzenlemelerin ise sınıf çıkarlarıyla ilgisiz olabildiği gibi noktalardan eleştirilmektedir.(20 puan, eleştirilere katılmak ya da karşı çıkmak mümkün)

3. Radikal feminist hukuk yaklaşımlarında kürtaj meselesi nasıl ele alınmaktadır? Özetleyiniz.

Radikal feminist yaklaşımlarda cinsel özgülük eleştirel bir biçimde ele alınır. Eril cinsellik düzeninde kürtajın kadının cinsel özgürlüğünü arttırmaktansa erkeklerin cinsel özgürlüğünü arttırma sonucu doğurabildiğine dikkat çekilir. Kadının “cinsel özgürlüğü”, eril cinsellik piyasasına kadın arzını arttıran ve kadının cinsel tüketim nesnesine dönüştürülmesini daha da kolaylaştıran bir şey olarak yorumlanmamalıdır. Kürtaj konusu da bu şerhle ele alınmalıdır. (20 puan) Buna karşın radikal feministler kürtaja karşı çıkmazlar hatta kürtaj karşıtlığını yaşam savunuculuğu kılığına bürünmüş kadın düşmanlığı olarak görürler. Kürtaj konusunda kadının tam ve tek söz sahibi olması gerektiğini savunurlar zira fetüsün kaderi ile kadının kaderi arasındaki bağlantı, fetüsün kaderi ile erkeğin kaderi arasındaki bağlantıdan çok daha güçlüdür. (20 puan)

4. Rawls ‘hak etme-hak kazanma’ ayrımını yaparak hangi sorunu çözdüğünü iddia etmektedir? Bu iddiasında haklı mıdır?

Rawls bu ayrımla, Hayek gibi liberter düşünürlerin, sosyal adalet talepleriyle ilgili dile getirdiği ‘ahlaki sorun’u çözdüğünü iddia etmektedir.(20p puan) Bu düşünürlere göre, piyasanın bir kez dağıttığı gelirin çeşitli kamusal araçlarla yeniden dağıtılması meşru değildir. Zira bir kişinin diğerlerinden çok kazanması onlar için fedakarlık yapmasını gerektirmez. Az kazananlara yardım için çok kazananların kazançlarına el konması onların çalışıp, oyunu kuralına göre oynayıp hak ettiği şeylerin zorla ellerinden alınması anlamına gelmektedir. Rawls ise, hak etmenin ahlaki bir terim olduğunu, piyasa düzeni içerisinde kazanılan gelirin hak edilmiş olduğunun söylenemeyeceğini ifade eder. Kişiler elde ettiklerine ancak hak kazanmış olabilirler, tıpkı piyango bileti alan kişinin ödülü kazanması halinde bu ödülü hak etmiş değil ancak almaya hak kazanmış olması gibi.(20 puan) Rawls’a göre bu bakımdan, kişi elde ettiklerini belirli bir toplumsal düzen içerisinde ve onun sayesinde elde ettiğinden o düzenin devamı için fedakarlıkta bulunmasını beklemek meşrudur.